Packaged Drinking Water Cost : तुम्ही घराबाहेर फिरायला जाता तेव्हा, तुम्ही अनेकदा पिण्यासाठी पाण्याची बाटली विकत घेता. तुम्हाला ती बाटली 20 रुपये प्रति लिटर दराने मिळते. कंपनीचा दावा आहे की हे पाणी फिल्टर करून अतिशय शुद्ध केले जाते, त्यामुळेच त्या पाण्याची किंमत जास्त आहे. मात्र कंपन्यांचा हा दावा खरोखरच खरा आहे का, असा प्रश्न उपस्थित होत आहे. तसेच 20 रुपयांना मिळणाऱ्या बाटलीची खरी किंमत किती आहे. हे तुम्हाला माहिती आहे का? नसेल तर आज आम्ही तुम्हाला याची खरी किंमत सांगणार आहोत, जी ऐकून तुम्हाला धक्का बसेल.
त्यामुळे पाण्याचा खर्च किती होतो
अहवालानुसार, ‘द अटलांटिक’मधील अर्थशास्त्रज्ञ डेरेक थॉम्पसन यांनी पॅकेज्ड ड्रिंकिंग वॉटर कॉस्टच्या व्यवसायाचे विश्लेषण केले. डेरेक थॉम्पसन यांच्या म्हणण्यानुसार, मोठ्या प्रमाणात उत्पादन केल्यामुळे कंपन्यांना एक लिटर प्लास्टिकच्या बाटलीसाठी 80 पैसे मोजावे लागतात. एक लिटर पाण्याची किंमत 1 रुपये 20 पैसे येते. मग ते पाणी शुद्ध करण्यासाठी 3 रुपये 40 पैसे खर्च येतो. कंपनीला अतिरिक्त खर्च म्हणून 1 रुपये अधिक द्यावे लागतील. अशाप्रकारे, सर्व खर्च भरल्यानंतर कंपन्यांना 6 रुपये 40 पैशांना पाण्याची बाटली मिळते, जी 20 रुपयांना विकतात आणि 3 पट अधिक नफा कमावतात.
महाग पण पाणी सुरक्षित आहे का?
एवढ्या महागड्या किमतीत पॅकेज केलेले पेयजल विकत घेऊनही ते पाणी सुरक्षित आहे का? महागड्या ब्रँडचे पाणी विकत घेणे हे त्याच्या शुद्धतेचे लक्षण नाही. एका अहवालानुसार, भारत सरकारला 2014-15 मध्ये बाटलीबंद पाण्याची गुणवत्ता तपासण्यात आली होती. त्यातील निम्म्याहून अधिक ब्रँडची गुणवत्ता खराब असल्याचे समोर आले. म्हणजेच, ते पाण्यासाठी सर्वोत्तम किंमत आकारत होते परंतु पाण्याची गुणवत्ता खराब किंवा मध्यम होती.
देशात व्यवसाय झपाट्याने वाढत आहे
भारतात गेल्या 20 वर्षांपासून पॅकेज्ड ड्रिंकिंग वॉटरचा व्यवसाय झपाट्याने वाढला आहे. हे पाश्चात्य देशांमध्ये सुरू झाले होते पण आता भारतातही त्याची मुळे पूर्णपणे रुजली आहेत. देशातील पर्यटन उद्योगाच्या वाढीबरोबरच हा व्यवसायही झपाट्याने विस्तारत आहे. सध्या भारतात ५ हजारांहून अधिक उत्पादक बाटलीबंद पाण्याच्या व्यवसायात गुंतलेले आहेत. त्यांच्याकडे भारतीय मानक ब्युरोचा परवाना आहे. या व्यवसायाची उलाढाल कोट्यवधी रुपयांची आहे. भविष्यात त्याचा आणखी विस्तार होण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे.